Budowa skorupy ziemskiej nie jest jednolita. Grunty należące do różnych klas i grup są ze sobą przemieszane najczęściej w postaci warstw. Znajomość układu tych warstw i kolejności ich występowania ma ogromne znaczenie dla wszelkiego rodzaju robót ziemnych. Do prawidłowego rozeznania budowy geologicznej gruntu budowlanego jest konieczne wykonanie badań, dzięki którym możemy odtworzyć ukształtowanie warstw oraz rodzaj gruntów, z jakich zbudowane są poszczególne warstwy. Dane te umożliwiają ustalenie naprężeń dopuszczalnych potrzebnych do odpowiedniego zaprojektowania fundamentów budynku, oraz pozwalają na dobranie prawidłowego sprzętu i metody wykonania robót ziemnych. Przy projektowaniu fundamentów poważniejszych obiektów budowlanych konieczne jest ustalenie, poza rodzajem uwarstwienia gruntu, również i poziomu wody gruntowej wraz z ewentualnymi wahaniami tego poziomu oraz wielkości i równomierności osiadania gruntu pod projektowanym obiektem.
Badanie gruntu polega na pobraniu próbek z różnych głębokości, a następnie na określeniu klasy i grupy gruntu na podstawie uzyskanych próbek. W celu pobrania próbek wykonuje się doły próbne, wiercenia lub sondowania. Do ustalenia rodzaju gruntu, na podstawie pobranych próbek stosuje się badania polowe lub laboratoryjne. Ponadto dla uzyskania danych o osiadaniu gruntu prowadzi się próbne obciążenia. Stosowane są też geofizyczne metody badań gruntów polegające na pomiarach specjalną aparatura intensywności i kierunków rozchodzenia się drgań w gruntach.
Drgania te wywoływane są za pomocą wybuchów lub uderzeń. Metodą geofizyczną jest także badanie przewodnictwa elektrycznego gruntu, co jest pomocne przy ustalaniu jego składu chemicznego i właściwości fizycznych.
